رابطۀ سرسختی و تاب‌آوری با خودکارآمدی مدیران بحران جمعیت هلال‌احمر

مقدمه: همواره کیفیت تصمیم‌گیری مدیران بازۀ گسترده‌ای از افراد را تحت تأثیر قرار می‌دهد که این مسئله به ویژه در بحبوحۀ بحران‌ها اهمیت بیشتری می‌یابد. در این خصوص، این پژوهش به بررسی رابطۀ سرسختی و تاب‌آوری با خودکارآمدی مدیران جمعیت هلال‌احمر در بحران‌ها پرداخته است. روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش گردآوری داده‌ها توصیفی- همبستگی است. جامعۀ آماری تمامی مدیران جمعیت هلال‌احمر کشور (2000= N) در نظر گرفته شد. نمونۀ مورد مطالعه شامل150 مدیر فعلی، اسبق و بازنشستۀ ده سال اخیر جمعیت هلال‌احمر با حداقل مدیریت و فرماندهی دو حادثه در کارنامۀ کاری بود. اطلاعات به روش نمونه‌گیری دردسترس در سه مقطع مدیران ارشد، میانی و پایه در جمعیت هلال‌احمر مرکزی و جمعیت هلال‌احمر استان‌های تهران، گیلان، گلستان، قم، البرز، اصفهان، آذربایجان‌غربی، کرمان، سیستان و بلوچستان، یزد و ایلام با استفاده از چهار پرسشنامۀ دموگرافیک، سرسختی روانشناختی بارتون[1]‌، خودکارآمدی شِرِر و همکاران[2] و تاب‌آوری کانر و دیویدسون (CD-RIS)[3] جمع‌آوری شد. روایی و پایایی ابزارهای اندازه‌گیری سنجش و تأیید شد و داده‌های حاصل از پرسشنامه‌ها نیز از طریق محاسبۀ ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره از طریق نرم‌افزار آماری 22-SPSS تحلیل شد. یافته‌ها: با توجه به نتایج، بین تاب‌آوری با خودکارآمدی رابطۀ معنی‌داری در سطح ۰.۰۱ وجود دارد. همچنین همۀ زیرمؤلفه‌های تاب‌آوری به جز مؤلفۀ «تأثیرات معنوی» با مؤلفۀ خودکارآمدی همبستگی معنی‌داری در سطح ۰.۰۱ دارند. در ضمن، نه فقط نمرۀ کل سرسختی با خودکارآمدی در سطح معنی‌داری 01/0 همبستگی دارد، بلکه این همبستگی بین تمامی زیرمؤلفه‌های سرسختی با خودکارآمدی نیز تأیید شده است. نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌های این پژوهش که مؤید ارتباط معنادار مؤلفه‌های کارآمدی، سرسختی و تاب‌‌آوری بود، می‌توان نتیجه گرفت که کارآمدی یک مدیر را می‌شود با تقریب قابل اطمینانی از روی میزان تاب‌‌آوری و سرسختی آن مدیر پیش‌بینی کرد. همچنین رابطۀ سرسختی با تاب‌‌آوری از این حیث اهمیت دارد که باور فرد به توانمند بودن، شناخت، نگرش، رفتار و عملکرد فرد را برای استفاده از تمام ظرفیت‌ها به منظور تاب‌‌آوری در شرایط دشوار شکل می‌دهد. [13]